Հայոց լեզու

1. Քննարկել Հովհ. Թումանյանի «Գրազը»:
2. Տրված հատվածից դուրս գրել բոլոր գոյականները՝ նշելով.

• հատո՞ւկ են, թե՞ հասարակ
• վերացակա՞ն են, թե՞ թանձրացական (նյութկան)
• ա՞նձ են ցույց տալիս, թե՞ ոչ անձ
• Եզակի է, թե հոգնակի
• որոշյալ առումո՞վ են, թե՞ անորոշ
• ի՞նչ հոլովի են պատկանում

Քաղաքամայր Վաղարշապատից Դվին տանող այն մեծ ճանապարհով, որ շինել էր Խոսրով թագավորը, և փարսախների նշանասյուներով, ձի հեծնելու պատվանդաններով բարեկարգել Արշակ Բ-ը, գնում էին երկու հայ գուսան՝ նվագարանները կաշվե փոկերով ուսերից կախած։ Մեկը միջահասակ, տարեց մարդ էր՝ ձեռքին փայտե գավազան, ալեխառն գլխով ու մորուսով, որ թզաչափից ավելի իջնում էր կրծքին, տալով նրան հանգիստ ու պատկառելի կերպարանք, մյուսը միջակից բարձր թասակով երիտասարդ էր՝ թուխ ու թավ մազերով, բայց աչքերը փակ, և այդ պատճառով քայլում էր իր տարեց ուղեկցին թևանցուկ ու հաճախ գայթելով։ Երկուսի հագին էլ հնամաշ հագուստներ էին, եթե չասենք ցնցոտիներ, մինչև ծնկները հասնող կարճ կապաները, որ պատռված էին շատ տեղերից, և կարկատած, վարտիսները, որոնց ծայրերը հավաքել էին բրդե գուլպաների մեջ, տրորված-ճմրթված էին ու փոշոտ, ինչպես և այծակաշուց կարած բարակ ու հին մույկերը, ինչ որ ցույց էր տալիս, թե նրանք վաղուց հագուստ չէին հանել կամ երկար ճանապարհ էին կտրել այդ հագուստներով։

Վաշարշապատից- հատուկ, վերացական, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, բացառական հոլով
Դվին- հատուկ, վերացական, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, ուղղական հոլով
Ճանապարհով- հասարակ, վերացական, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, գործիական հոլով
Խոսրով- հատուկ, վերացական, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, ուղղական հոլով
Թագավորը- հասարակ, թանձրացական, անձ, եզակի, որոշյալ, սեռական-տրական հոլով

3. Տրված հատվածից դուրս գրել ածականները՝ նշելով.

• ի՞նչ հարցի է պատասխանում
• որակակա՞ն է, թե՞ հարաբերական
• Եթե որակական ածական է, ի՞նչ համեմատության աստիճան ունի՝ դրակա՞ն, բաղդատակա՞ն, թե՞ գերադրական

Աշուն էր, զովաշունչ ու պայծառ մի աշուն, ինչպիսիք սովորաբար լինում է Արարատյան դաշտում, անսահման բարձր կապույտ երկնքից արևի տաք շողերի հետ միասին իջնում էին կարծես և օդի պաղպաջուն ալիքներ ու աղբրաջրի նման վետվետում դաշտի վրա։ Խաղողի այգիները առատ բերքով վառվում էին խայտաբղետ գույներով ու ողկույզներով, իսկ դեղձի, ծիրանի, սերկևիլի ու նռան ծառերը նրանց մեջ՝ խմբերով կամ մեկուսի կանգնած, որպես աշնան դրոշներ, փողփողում էին իրենց բազմերանգ տերևներով, որոնց մեջ աչք էին շլացնում վառ կարմիրը, վառ դեղինը և մուգ կանաչը։ Բայց ամենից ավելի աչքի էին ընկնում ծուռ ու թեք փշատենիները, որ խիտ շարքերով տարածվում էին այգիների ու ճանապարհների եզերքով, երբեմն մի գյուղից մինչև մյուսը, և իրենց մոխրագույն վարսերը, ասես դարերի փոշով թաթախած, սգավորի պես կախել էին գրեթե մինչև գետին՝ կարմրադեղին պտուղներով ծանրացած։ Իսկ նրանց տակ՝ գետնի երեսին, կանաչների վրա, շերամի փռած բոժոժների պես, թափված-տարածված էին մետաքսազգեստ փշատները այնքան առատ, որ թիով կարելի էր հավաքել և շեղջեր կազմել։ Հապա ջրե՜րը… ամբողջ դաշտում, բոլոր ճանապարհների ու արահետների կողքով և համարյա բոլոր այգիների միջով անցնում էին աշնան վճիտ առուները, որ մերթ քրքջում ու խոխոջում էին այս ու այն կողմ, բայց մեծ մասամբ ընթանում գնում էին հեզասահ ու անձայն, ասես գաղտագողի, երբեմն միայն լույծ մեջքերը դաշույնի պես փայլեցնելով արևի տակ՝ մատնում էին իրենց գոյությունը, և դրանք ամենքն էլ համարյա իրենց երեսին տանում էին դեղձ, տանձ, ընկույզ ու փշատ, որ ծառերից անմիջապես ընկնում էին առուները։

Պայծառ- ինչպիսի, որակական, դրական
Կապույտ- ինչպիսի, որակական, դրական
Տաք- ինչպիսի, որակական, դրական
Առատ- ինչպիսի, որակական, դրական
Վառ- ինչպիսի, որակական, դրական
Մուգ- ինչպիսի, որակական, դրական

Լրացուցիչ կրթություն

1. Կրկնել Հովհ. Թումանյանի հետևյալ բանաստեղծությունը.

Երկու սև ամպ

Վաղուց թողած բարձր ու կանաչ
Գահը իրենց հանգստության,
Երկու սև ամպ, հողմի առաջ
Գնում էին հալածական։

Հողմը սակայն չար հոսանքով
Բաժնել, ջոկել չէր կարենում,
Ինչքան նրանց լայն երկնքով
Դես ու դեն էր քշում, տանում։

Ու անդադար գնում էին՝

Քշված հողմի կատաղությամբ,
Իրար կպած ու միասին,
Երկու սև ամպ, երկու սև ամպ…

 2. Ձայնագրել-տեսագրել Հովհ. Թումանյանի բանաստեղծություններից: 

English

Հովհաննես Թումանյան-150

Սիրելի սովորողներ, Հ.Թումանյանը հայտնի է ոչ միան որպես բանաստեղծ, արձակագիր, հասարակական գործիչ, այլ նաև որպես թարգմանիչ։

Թումանյանի 150 ամյակին նվիրված մեր այս կարճաժամկետ նախագծում մենք ուսումնասիրելու ենք, հետազոտելու ենք անգլերենից թարգմանված իր աշխատանքները։

Հայտնի անգլիական ժողովրդական բանաստեղծությունը “The house that Jack built” Թումանյանի թարգմանությամբ դարձել է գեղեցիկ հայկական բանաստեղծություն։ Թարգմանությունը հետազոտելու համար պետք է.

• կարդալ անգլերեն տարբերակը
  Կարդացի՛
• անծանոթ բառերը դուրս գրել բլոգում, թարգմանել, սովորել
  sowing-սերմնացան
  crow’d —կախաղան
  forlorn—մոռանալ
• կարդալ հայերենը
  Կարդացի՛
• համեմատել անգլերեն և հայերեն տարբերակները, գտնել տարբերությունները (օրինակ՝ rat-մուկ…), դուրս գրել դրանք։
  Rat- մուկ
  This is the farmer sowing his corn- Էս էլ էն վարպետ Օհանը
  Jack- Օհանը
  Kill’d- բռնել է
  Worried- գըզել է
  Crumpled horn- կեռ պոզավոր
  Maiden- աղջիկ

Դասարանում քննարկելու ենք այդ տարբերությունները։

Անգլերեն բանաստեղծության վերջին տունը սովորել անգիր

The house that Jack built

Էս էն տունն է…, Հ.Թումանյան

Խնդիրներ տոկոսների վերաբերյալ / Հանրահաշիվ

 

• Գերազանց գնահատական (9-10) ստացող ուսանողի կրթաթոշակը 100 տոկոսով է բարձր սովորական ուսանողի կրթաթոշակից, իսկ 7-8 գնահատական ստացող ուսանողինը  բարձր է 50 տոկոսով։ Քանի՞ տոկոսով է 7-8 գնահատական ստացող ուսանողի կրթաթոշակը քիչ գերազանցիկից։
  Պատ․` 25%:
• Սառելիս ջրի ծավալը մեծանում է 2,4 տոկոսով։ Հալվելիս քանի՞ տոկոսով է փոքրանում սառույցի ծավալը։
  Պատ․`2,4%:
• Մարդու քաշը գարնանը պակասեց 25 տոկոսով, ամռանն ավելացավ 20 տոկոսով , աշնանը պակասեց 10 տոկոսով, իսկ ձմռանն ավելացավ 20 տոկոսով։ Նիհարեց, թե՞ չաղացավ մարդն այդ տարվա ընթացքում։
  Պատ․` Չաղացավ:
• Երբ առաջին ամանի կաթի 12,5 տոկոսը լցրեցին երկրորդ ամանի մեջ, երկուսում  էլ կաթի պարունակությունը եղավ 35-ական լիտր։ Քանի՞ լիտր կաթ կար ամաններից յուրաքանչյուրում։
  Պատ․` Առաջին ամանում կար 47,5% կաթ, իսկ երկրորդում 23,5% կաթ:
• Նոր հնձած խոտը պարունակում է 60 տոկոս ջուր, իսկ չորացածինը՝ 20 տոկոս։ Պարզել՝
  ա․  որքա՞ն չորացած խոտ կստացվի 1տ թաց խոտից,
  Պատ.՝ 200:
  բ․   ինչքա՞ն խոտ պետք է հնձել, որ չորանալուց հետո ստացվի 1տ չոր խոտ։
  Պատ.՝ 5տ:
• Թարմ միրգը պարունակում է 92 տոկոս ջուր, իսկ չորացածը՝ 20 տոկոս։ Քանի անգամ փոքրացավ չրի քաշը չորացնելիս։
  Պատ.` 5 անգամ:

 

Շաբաթվա առաջադրանք \ Հանրահաշիվ

1. (m+n)^2= m²+2mn+n²
2. (2+a)^2= a²+4a+4
3. (x+5)^2= x²+10x+25
4. (5z+t)^2= 25z²+10tz+t²
5. (3x+2y)^2= 9x²+12xy+4y²
6. (a²+b)^2= a^4+2a²b+b²
7. (c^3+1)^2= c^6+2c³+1
8.  (x²+y²)^2= x^4+2x²y²+y^4
9. (a+a^3)^2= a^6+2a²+a²
10. (x+12)²= x²+24x+144
11. (x/2+y/3)²= x²/4+xy/3+y²/9
12. (0,2x+6y)2= 0,4x+12y
13. (a²b+a)²= a^4b²+2a³b+a²
14. (1/4k+6p)2= 1/2k+12p

Классная работа

Благодаря, из-за, от

Благодаря ему я стала лучше.
Благодаря этому человеку я спаслась.
Благодаря проекта я получила 10.

Из-за неё меня поругали.
Из-за моей сестры я упала.
Из-за этого случая у неё стресс.

От того что я не сделала проект мне поставили низкую оценку.
От этого она огорчилась.
От горя она заплакала.

Упражнение 1. Ответьте на вопросы, употребляя в ответах слова
из скобок с предлогами от, из-за, благодаря:
1. Почему он не пришел на занятия? Из-за болезни.
2. Почему плакала сестра? От радости.
3. Почему он не выполнил эту работу? Из-за недостатка времени.
4. Почему он успешно сдал экзамены? Благодаря помощи  друзей.
5. Почему она очень побледнела? От волнения.
6. Почему они не пошли на экскурсию? Из-за плахой плохая погоды.
7. Почему мальчик закричал? От испуга.
8. Почему русские космонавты смогли совершить успешные полеты в
космос? Благодаря большим достижения в области техники.
9. Почему поездка не состоялась? Из-за сильного снегопада.
10. Почему его сестра не позвонила? От сильного волнения.
11. Почему вы вчера не ходили на пляж? Из-за сильного шторма.
12.Почему студенты сделали так много ошибок? Из-за невнимательности.